Εάν σας σύστησαν να εργαστείτε από το σπίτι κατά τη διάρκεια της πανδημίας για να βοηθήσετε στην επιβράδυνση της εξάπλωσης του κορονοϊού, πολύ πιθανόν να το απολαύσατε στην αρχή. Είναι προφανώς μια εξαιρετική ιδέα: γλιτώνετε το χρόνο που ξοδεύετε συνήθως στην κίνηση και, επιπλέον, εργάζεστε μέσα από ένα άνετο περιβάλλον - το σπίτι σας.

Η εργασία από το σπίτι μπορεί να φανεί ακόμη και ως πολυτέλεια. Δε χρειάζεται να μετακινηθείτε πουθενά. Τα σνακ σας βρίσκονται όλα σε απόσταση ενός χεριού, ενώ παράλληλα μπορείτε να φοράτε τις πιτζάμες σας όλη την ημέρα. Το άνετο περιβάλλον του σπιτιού σας, ωστόσο, ενδέχεται να εξελιχθεί σε «ναρκοπέδιο», καθώς μπορεί εύκολα να αποσπαστεί η προσοχή σας και να εγκλωβιστείτε σε μια κατάσταση αναβλητικότητας, αισθανόμενοι ταυτόχρονα το βάρος των καθηκόντων να σας ξεπερνάει. Για αυτό πρέπει να ξέρετε πώς να συνεχίσετε να εργάζεστε αποτελεσματικά από το σπίτι.

Τι είναι ακριβώς η αναβλητικότητα;

Η αναβλητικότητα είναι ένα από τα κύρια εμπόδια που σας εμποδίζει να σηκωθείτε, να αντιμετωπίσετε τις προκλήσεις της ζωής με το κεφάλι ψηλά και να ζήσετε ακριβώς όπως ονειρεύεστε. Όταν χρονοτριβείτε, αντί να κάνετε κάτι σημαντικό, χάνεστε σε διάφορες ασήμαντες δραστηριότητες που καταναλώνουν πολύτιμο χρόνο.

Εάν προσπαθούσαμε να καθορίσουμε ακριβώς την αναβλητικότητα, θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι η πράξη του να αναβάλλουμε κάποια πράγματα  σκόπιμα ή συστηματικά.

Όλοι γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι γενικά μετανιώνουν πιο πολύ για πράγματα που δεν έκαναν παρά για πράγματα που έκαναν. Εκτός αυτού, τα συναισθήματα λύπης και ενοχής που απορρέουν από χαμένες ευκαιρίες επηρεάζουν πολύ πιο αισθητά τη ζωή ενός ατόμου.

Μερικές φορές μπορεί να αισθανόμαστε ότι έχουμε όλες τις ευκαιρίες του κόσμου στα χέρια μας, αλλά αποτυγχάνουμε να τις εκμεταλλευτούμε. Όταν χρονοτριβείτε, σπαταλάτε τον χρόνο που θα μπορούσατε να επενδύσετε σε κάτι πολύ σημαντικό. Αν καταφέρετε να αντιμετωπίσετε αυτόν τον «εχθρό», θα είστε σε θέση να απολαύσετε αυτά που πραγματικά μπορεί να σας προσφέρει η ζωή.

Η αλήθεια είναι ότι η αναβλητικότητα αφορά περισσότερο στη συναισθηματική διάσταση του ατόμου και όχι τόσο στο γεγονός ότι κάποιοι είναι οκνηροί εκ φύσεως ή δεν μπορούν να δουλέψουν με προθεσμίες. Βασικά, αναβάλλουμε αυτό που πρέπει να κάνουμε, έτσι ώστε να παραμείνουμε και άλλο στην ευτυχία του παρόντος. Κάτι τέτοιο δεν είναι τελείως δίχως νόημα, εκτός, βέβαια, αν φτάσουμε στο σημείο να πρέπει να βγάλουμε μια δουλειά δύο εβδομάδων μέσα σε μια νύχτα.

Πώς μας επηρεάζει η αναβλητικότητα;

Συνειδητά ή όχι, όλοι έχουμε χρονοτριβήσει στη ζωή μας, ακόμα και με τρόπο συστηματικό. Μπορεί να συμβεί και σε μια καθόλα τυπική ημέρα στο γραφείο, όπου λέμε ότι είμαστε απασχολημένοι, αλλά στην πραγματικότητα καθόμαστε και κοιτάμε αδιάκοπα τα μηνύματα ηλεκτρονικού μας ταχυδρομείου, ενώ έχουμε βάλει ακουστικά και ακούμε κάποιο αστείο podcast. Με αυτό τον τρόπο καταλήγουμε να μην μπορούμε να επικεντρωθούμε καθόλου σε οποιαδήποτε προγραμματισμένη εργασία εκείνη την ημέρα.

Μελέτες έχουν δείξει ότι οι άνθρωποι που χρονοτριβούν έχουν συνεχώς υψηλότερα επίπεδα στρες, επειδή η αναβλητικότητα είναι ο τρόπος, με τον οποίο το μυαλό προσπαθεί να αφαιρέσει το άγχος. Είναι ερωτήσεις  του τύπου «θα είμαι σε θέση να το κάνω αυτό τέλεια;», «τι θα σκεφτεί ο διευθυντής μου;», «τι θα σκεφτούν οι συνάδελφοι;» που σας φθείρουν πραγματικά και σας οδηγούν στο να αναβάλλετε τα καθήκοντα που πρέπει να εκτελέσετε. Αναζητώντας βραχυπρόθεσμη ανακούφιση, σαμποτάρετε μακροπρόθεσμα τη δική σας καριέρα.

Όταν αποφεύγετε μια υποχρέωση, μπορείτε να αποφύγετε προσωρινά το συναίσθημα ότι σας κρίνει ο περίγυρός σας. Είναι ομολογουμένως παράδοξο γιατί, αποφεύγοντας την πίεση, καταλήγετε ουσιαστικά να την ενισχύετε. Όσο πιο κοντά φτάνετε στην προθεσμία παράδοσης του έργου σας, τόσο πιο αγχωμένοι αισθάνεστε, με αποτέλεσμα η αναβλητικότητα να επηρεάσει μακροπρόθεσμα την παραγωγικότητά σας και, τελικά, την επιτυχία της καριέρας σας.

Και αν στην καθημερινή σας εργασία στο γραφείο προσπαθείτε να κρατάτε τον εαυτό σας παραγωγικό, σε καταστάσεις όπως η τωρινή, όπου πρέπει να εργάζεστε από το σπίτι, η αναβλητικότητα είναι πάρα πολύ δύσκολο να αποφευχθεί. Και, σε τελική ανάλυση, ποιος θα μπορούσε να σας κατηγορήσει; Κάθε μέρα περιτριγυρίζεστε από τους ίδιους τοίχους που ήδη γνωρίζετε. Δεν έχετε κάποιον συνάδελφο κοντά σας για να συζητήσετε μια είδηση ή να γελάσετε με ένα meme. Και έχετε ήδη βγάλει το σκύλο βόλτα τρεις φορές μέχρι τώρα, αλλά σκέφτεστε να το κάνετε και για τέταρτη φορά. Απλά χρειάζεστε λίγο καθαρό αέρα, έτσι δεν είναι;

Γιατί πρέπει να αποφεύγουμε την αναβλητικότητα;

Συνήθως χρονοτριβείτε και αποφεύγετε να κάνετε κάτι, όταν φοβάστε το αποτέλεσμα της εργασίας σας.  Απλούστερα δε γίνεται να το θέσουμε. Και όταν εργάζεστε από το σπίτι, αυτό γίνεται ακόμα πιο αισθητό. Δεν υπάρχει κανείς να σας εποπτεύει ή να σας ελέγχει για το πώς επιλέγετε να περάσετε το χρόνο σας. Είναι σαν να έχετε σχεδόν την άδεια να χρονοτριβείτε και να μην αισθάνεστε ένοχοι που σπαταλάτε το χρόνο σας, επειδή δεν είστε στο γραφείο και μπορείτε να κάνετε ό,τι θέλετε. Μόνο που τα πράγματα δεν είναι  ακριβώς έτσι.

Εάν θέλετε να ολοκληρώσετε αυτό που πρέπει να κάνετε, θα πρέπει πρώτα να σταματήσετε να αποφεύγετε αυτό που πρέπει να κάνετε.

Η κατανόηση του γιατί χρονοτριβούμε μας επιτρέπει να αναπτύσσουμε τις δικές μας αποτελεσματικές στρατηγικές για την καταπολέμηση της αναβλητικότητας. Όπως λέει πολύ καλά η λαϊκή παροιμία: «ας μην αφήσουμε για αύριο ό,τι μπορούμε να κάνουμε σήμερα».

Μύθος: «Οι άνθρωποι είναι πολύ πιο παραγωγικοί, όταν βρίσκονται υπό πίεση».

Μελέτες έχουν δείξει ότι στην πραγματικότητα ισχύει το ακριβώς αντίθετο. Η αναβολή πραγμάτων που πρέπει να κάνετε δημιουργεί το ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη άγχους, ενοχών και αναποτελεσματικότητας. 

Πώς μπορείτε να αποφύγετε την αναβλητικότητα;

1. Δημιουργήστε μια ρουτίνα

Μην έχοντας πλέον τις καθιερωμένες ώρες του γραφείου, είναι πολύ πιθανό να μεταθέτετε για αργότερα τη στιγμή που πρέπει να σηκωθείτε από το κρεβάτι και να αρχίσετε τη μέρα σας. Κάτι τέτοιο όμως μπορεί να σας κάνει να αισθανθείτε ακόμα πιο κουρασμένοι από ό,τι αν ξυπνούσατε δύο ώρες νωρίτερα.

Ρυθμίστε να χτυπάει το ξυπνητήρι στο ρολόι σας νωρίς, ξυπνήστε, κάντε ένα ντους, πιείτε τον καφέ σας, διαβάστε ένα βιβλίο ή ένα blog εάν θέλετε, αλλά μετά ξεκινήστε τη δουλειά. Μια υγιής ρουτίνα εργασίας στο σπίτι θα πρέπει ιδανικά να αρχίζει τη στιγμή που κάθεστε στην καρέκλα σας και ανοίγετε το φορητό υπολογιστή της  δουλειάς σας. Και όχι, μια ρουτίνα δεν μπορεί να είναι υγιής, αν ξεκινάτε με τρεις ώρες στο Netflix, προτού αποφασίσετε να αρχίσετε τη δουλειά.

2. Κρατήστε τις πιτζάμες σας μόνο για ύπνο

Η εργασία από το σπίτι σας δίνει πολύ περισσότερη ελευθερία, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να δουλεύετε ξαπλωμένοι μπρούμυτα στο κρεβάτι, φορώντας τις πιτζάμες σας, με το βιβλίο διευθύνσεων, το τηλέφωνο και όλα τα έγγραφά σας διάσπαρτα πάνω στην κουβέρτα.

Δεν λέμε να δουλεύετε από το σπίτι ντυμένοι στην τρίχα, ωστόσο έχει αποδειχθεί ότι το να μην φοράτε πιτζάμες έχει θετικό αντίκτυπο στη δουλειά. Μπορείτε, αν θέλετε, να βάζετε πάλι τις πιτζάμες σας στο τέλος της ημέρας. Δείτε το ως έναν άλλο τρόπο για να διαχωρίσετε την εργασία σας από το χρόνο που έχετε για χαλάρωση.

3. Φτιάξε έναν ειδικό χώρο ως «γραφείο στο σπίτι»

Έχει αποδειχθεί ότι η διαμόρφωση ενός ειδικού χώρου μέσα στο σπίτι για εργασία έχει θετικό αντίκτυπο στην παραγωγικότητα. Το γραφείο στο σπίτι μπορεί να είναι ένα τραπέζι στην κουζίνα, ένας μικρός ελεύθερος χώρος δίπλα σε μια πολυθρόνα ή ένα άλλο δωμάτιο στο σπίτι. Η επιλογή ενός ειδικά διαμορφωμένου χώρου μπορεί να ενισχύσει τη συγκέντρωση και τη δημιουργικότητα. Επιλέξετε το σωστό για σας χώρο και προσπαθήστε να τον διατηρείτε καθαρό, τακτοποιημένο και απαλλαγμένο από οτιδήποτε που μπορεί να αποσπά την προσοχή σας καθ' όλη τη διάρκεια της εργάσιμης ημέρας.

4. Ξεκινήστε την ημέρα σας όσο το δυνατόν νωρίτερα

Προσπαθήστε να ξεκινήσετε το πρόγραμμά σας το συντομότερο δυνατό, αρχίζοντας με την απλούστερη εργασία που υπάρχει στην ατζέντα σας. Δεν έχει σημασία αν αυτό σημαίνει να δημιουργήσετε ένα έγγραφο, να φτιάξετε μια λίστα ή να προσθέσετε τον κατάλληλο τίτλο σε ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Το σημαντικό είναι να ξεκινήσετε από κάπου και να μπείτε στην απαραίτητη διάθεση. Μπορεί αυτή η συμβουλή να φαίνεται κάπως απλοϊκή για είναι αποτελεσματική, αν όμως τη θέσετε σε εφαρμογή, τότε θα είστε σε θέση να καταλάβετε τη διαφορά.

5. Προσδιορίστε πότε είστε πιο παραγωγικοί

Όλοι έχουμε συνηθίσει το πρόγραμμα που συνήθως έχουμε στο γραφείο, αλλά δεν είμαστε όλοι παραγωγικοί μεταξύ 9:00 και 18:00. Μπορεί να είναι πολύ πιο βολικό για εσάς να σηκώνεστε  νωρίτερα και να τελειώνετε την εργασία σας το απόγευμα. Ή, πάλι, μπορεί να είστε πιο παραγωγικοί τις νυχτερινές ώρες. Αν μάθετε πότε είστε πιο δημιουργικοί και παραγωγικοί, θα είστε σε θέση να οργανώσετε το πρόγραμμά σας και να έχετε τη βεβαιότητα ότι μπορείτε να επικεντρωθείτε πιο εύκολα σε αυτό που έχετε να κάνετε.

6. Χρησιμοποιήστε την τεχνική «Pomodoro»

Η τεχνική Pomodoro είναι αρκετά γνωστή, λίγοι όμως κατορθώνουν να την εφαρμόζουν κάθε μέρα. Στο τρέχον πλαίσιο, είναι πολύ κατάλληλο για εργασία από το σπίτι και για την καταπολέμηση της αναβλητικότητας. Αφού δημιουργήσετε τη ρουτίνα σας και οργανώσετε τις εργασίες που έχετε να κάνετε, μπορείτε να ξεκινήσετε το χρονόμετρο Pomodoro – αυτό σημαίνει 25 λεπτά εργασίας και στη συνέχεια 5 λεπτά διάλειμμα. Μετά από 2-3 επαναλήψεις, μπορείτε να κάνετε ένα μεγαλύτερο διάλειμμα 15 ή ακόμα και 30 λεπτών. Το χρονόμετρο θα σας βοηθήσει να μείνετε συγκεντρωμένοι για 25 λεπτά.

7. Λίστες, λίστες, λίστες

Όταν γράφετε τις εργασίες που θέλετε να ολοκληρώσετε στην ατζέντα σας, μπορεί να σας έρθει η τάση να γράψετε πολλά περισσότερα από όσα μπορείτε πραγματικά να κάνετε, κάτι που θα σας κάνει να νιώσετε μεγαλύτερο άγχος, απογοήτευση και να σας οδηγήσει σε περισσότερη αναβλητικότητα. Αυτό που μπορείτε να κάνετε, αντ’ αυτού, είναι να γράφετε τη Δευτέρα όλα τα καθήκοντα που θέλετε να ολοκληρώσετε εκείνη την εβδομάδα και, στη συνέχεια, να διαιρείτε τις μεγάλες εργασίες σε μικρότερες, τις οποίες μπορείτε εύκολα να ολοκληρώσετε μέχρι το Σαββατοκύριακο.

Είναι αλήθεια ότι η ελευθερία με την οποία εργάζεστε από το σπίτι σας μπορεί εύκολα να μετατραπεί σε χάος. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο είναι σημαντικό να βρείτε μια υγιή ισορροπία μεταξύ της επαγγελματικής και της προσωπικής σας ζωής. Αν, βέβαια, της το επιτρέψετε, η αναβλητικότητα θα σας κρατάει μακριά από το να επιτύχετε κάτι τέτοιο.

Προσπαθήστε να εφαρμόσετε τις παραπάνω συμβουλές και μην φοβάστε να τις αλλάξετε και να τις προσαρμόσετε στην προσωπικότητά σας. Έχει μεγάλη σημασία να βρείτε ένα ρυθμό δουλειάς από το σπίτι, ο οποίος θα εξασφαλίζει την αποδοτικότητα, τη δημιουργικότητα και την παραγωγικότητά σας.

Εσείς πως καταπολεμάτε συνήθως την αναβλητικότητα;